Tytuł Honorowego Obywatela Świdnicy po raz pierwszy został przyznany w II połowie XIX w.
Kiedy w 2007 r. w wielu polskich mediach poruszono sprawę przedwojennych tytułów honorowych, jakie nadawano w obecnie polskich miastach, m.in. niemieckim działaczom nazistowskim, rozpoczęła się dyskusja na temat charakteru ciągłości tradycji i tego czy na przykład władze polskich miast powinny podejmować uchwały o odbieraniu tytułu Honorowego Obywatela Miasta, jakie otrzymał na przykład Adolf Hitler. Taka dyskusja nie ominęła również Świdnicy, gdzie takie tytuły oprócz Hitlerowi przyznano także dwóm innym działaczom nazistowskim. Ostatecznie Rada Miejska Świdnicy nie podjęła żadnej decyzji w tej sprawie, a dyskusję zamknął ówczesny prezydent Świdnicy Wojciech Murdzek, stwierdzając w jednym z materiałów prasowych między innymi: „Adolf Hitler został honorowym obywatelem miasta, ale nie dolnośląskiej Świdnicy, a miasta Schweidnitz zlokalizowanego we wschodniej części Niemiec. Świdnica nie stanowi ciągłości prawnej miasta Schweidnitz, a więc nie obowiązują nas decyzje ówczesnych władz miasta. Aż strach pomyśleć, jakich rozporządzeń moglibyśmy się doszukać w latach 30. Z tych też powodów balastu w postaci honorowego obywatela Adolfa Hitlera nie odczuwamy i uważamy temat za zamknięty.
Do 1945 r. tytuł Honorowego Obywatela Świdnicy otrzymało 12 osób, którymi byli:
1. Helmuth hrabia von Moltke – pruski generał-feldmarszałek, od 1867 r. właściciel dóbr Krzyżowa, (powinien pozostać ze względu na jego propolską sympatię w okresie Powstania Styczniowego, czemu prof. Karol Jońca poświęcił osobną rozprawę naukową).
2. Gustav Ludwig Glubrecht – od 1851 r. burmistrz, w latach 1856-88 nadburmistrz Świdnicy – wielce zasłużony dla miasta, przyczynił się do ostatecznej likwidacji twierdzy świdnickiej i szybkiego rozwoju miasta w XIX w (powinien pozostać).
3. Friedrich Caspari – rajca miejski i kierownik archiwum miejskiego w II poł. XIX. Położył olbrzymie zasługi w zorganizowaniu Archiwum Miejskiego, był autorem kroniki miasta Świdnicy (powinien pozostać).
4. Albert Schmidt – rajca miejski, współtwórca nowoczesnej Świdnicy, bliski współpracownik Gustava Glubrechta, w latach 1876-1884 był dyrektorem Ochotniczej Straży Pożarnej w Świdnicy (powinien pozostać).
5. Friedrich Sölter – rajca miejski w II poł. XIX w. Dołożył szczególnych starań w rozwijaniu pomocy charytatywnej w mieście, szczególną troską otaczał Szpital Mieszczański (powinien pozostać).
6. Robert hrabia von Zedlitz-Trützschler – nadprezydent Prowincji Śląskiej w latach 1903-1909. Honorowe obywatelstwo Świdnicy uzyskał w 1909 r. z okazji 100-lecia wprowadzenia w Prusach tzw. reform Steina-Hardenberga, które doprowadziły do rozwoju miast i zrównania obywateli w Prusach, w tym również na Śląsku (powinien pozostać).
7. Karl Krause – rajca miejski. Tytuł honorowego obywatela miasta Świdnicy uzyskał w 1919 r. z okazji 80 rocznicy urodzin (powinien pozostać).
8. Maximilian Scheder – słynny świdnicki kupiec, rajca miejski w latach 1896-1924. Tytuł honorowego obywatela miasta Świdnicy uzyskał w 1923 r. z okazji 150-lecia istnienia jego firmy „J. G. Scheder vel Sohn”, która rozsławiała nazwę Świdnicy w Europie i na świecie (powinien pozostać).
9. Franz Cassebaum – od 1902 r. drugi burmistrz Świdnicy, w latach 1917-1929 burmistrz (w 1919 r. otrzymał tytuł nadburmistrza). Tytuł honorowego obywatela miasta uzyskał w 1929 r. Zmarł w 1932 r. (powinien pozostać).
10. Adolf Hitler – kanclerz III Rzeszy Niemieckiej. Honorowe obywatelstwo miasta otrzymał na wniosek świdnickiego parlamentu miejskiego 30 marca 1933 r. (należy odebrać mu tytuł).
11. Helmuth Brückner – założyciel śląskiego „Gau” NSDAP, od 1933 r. nadprezydent Prowincji Śląskiej. Honorowy obywatel miasta od 1933 r. (należy mu odebrać tytuł).
12. Wilhelm Frick, minister spraw wewnętrznych Niemiec w latach 1933-43, protektor Czech i Moraw w latach 1943-1945. Powieszony na mocy wyroku Procesu Norymberskiego. Tytuł honorowego obywatela Świdnicy otrzymał w 1937 r. (należy mu odebrać tytuł).
Do tradycji przyznawania tytułu Honorowego Obywatela Miasta Świdnicy powrócono dopiero po niemal 60 latach, w 2002 r. na mocy uchwały Nr XL/481/02 Rady Miejskiej w Świdnicy z dnia 24 maja 2002 r. w sprawie ustanowienia tytułu Honorowego Obywatela Miasta Świdnicy. W ciągu ponad 15 lat Rada Miejska nadała ten tytuł zaledwie ośmiu osobom. Tytuły przyznano:
1. Uchwałą nr XLIII/548/02 z dnia 9 października 2002 r. Rada Miejska w Świdnicy nadała tytuł Honorowego Obywatela Miasta Świdnicy Clausowi Wilhelmowi Hoffmannowi – byłemu burmistrzowi Biberach (Niemcy), który był inicjatorem i wielkim orędownikiem partnerskich stosunków pomiędzy Biberach i Świdnicą oraz inspiratorem pomocy kierowanej do świdnickich organizacji i instytucji.”
2. Uchwałą nr XVIII/197/04 z dnia 02 kwietnia 2004 r. Rada Miejska w Świdnicy nadała tytułu Honorowego Obywatela Miasta Świdnicy księdzu prałatowi Kazimierzowi Jandziszakowi, którego dziełem życia była budowa świątyni pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Polski na Osiedlu Młodych w Świdnicy.
3. Uchwałą Nr XVIII/198/04 z dnia 02 kwietnia 2004 r. Rada Miejska w Świdnicy nadała pośmiertnie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Świdnicy śp. Romanowi Pasykowi, który od 1982 r. rozpoczął budowę kościoła na osiedlu Młodzych i kierował nią do dnia tragicznej swojej śmierci.
4. Uchwałą nr XLVII/461/06 z dnia 3 lutego 2006 r. Rada Miejska w Świdnicy nadała tytułu Honorowego Obywatela Miasta Świdnicy Dorocie Świeniewicz, reprezentantce Polski w piłce siatkowej kobiet, m.in. dwukrotnej Mistrzyni Europy, która swoją siatkarską karierę zaczynała w Polonii Świdnica.
5. Uchwałą nr XXVIII/367/09 z dnia 26 lutego 2009 r. Rada Miejska w Świdnicy nadała tytułu Honorowego Obywatela Miasta Świdnicy Jego Ekscelencji księdzu Biskupowi Ignacemu Decowi. W uzasadnieniu do uchwały można przeczytać m.in.: „Ksiądz Biskup Ignacy Dec, profesor zwyczajny filozofii swoją duszpasterską pracą, oddaniem dla naszych wspólnych spraw sprawił, że nasza wspólnota świdnicka-diecezjalna stała się częścią wielkiej żywej wspólnoty ludu Bożego. Dewiza biskupa świdnickiego: Misericordia et veritas (Miłosierdzie i Prawda), wielokrotnie głoszona w biskupiej katedrze jest dowodem wielkiej odwagi wiary, wiary której chcemy strzec dla przyszłych pokoleń.”
6. Uchwałą nr XLVIII/576/10 z dnia 8 października 2010 r. Rada Miejska w Świdnicy nadała tytułu Honorowego Obywatela Miasta Świdnicy Stanisławowi Kotełce, społecznikowi, propagatorowi historii miasta, od 1946 r. aktywnie uczestniczącemu w życiu kulturalnym i społecznym miasta.
7. Uchwałą nr XXI/259/12 z dnia 25 października 2012 r. Rada Miejska w Świdnicy nadała tytułu Honorowego Obywatela Miasta Świdnicy księdzu prałatowi Janowi Bagińskiemu, wielkiemu orędownikowi i inicjatorowi prac renowacyjnych i konserwacyjnych w świdnickiej katedrze „Wielkiemu Budowniczemu”, jak nazwali go wierni, proboszczowi parafii pw. św. Stanisława i św. Wacława w latach 1995-2012.
8. Uchwałą nr XL/455/14 z dnia 6 czerwca 2014 r. Rada Miejska w Świdnicy nadała tytułu Honorowego Obywatela Miasta Świdnicy Teresie Słupianek, członkini Towarzystwa Regionalnego Ziemi Świdnickiej od 1965 roku, pełniąca funkcje: wiceprezesa, członka zarządu i sekretarza, komendant Hufca ZHP w Świdnicy oraz dyrektor Szkoły Podstawowej nr 10 w Świdnicy. Społecznice, wychowawczyni, pedagogowi i przyjacielowi młodzieży.
Sobiesław Nowotny, Agnieszka Dobkiewicz
4 LIKES
Skomentuj jako pierwszy!