Press "Enter" to skip to content

Odkryto (po)wojenny depozyt!

Spread the love

Po odkryciu ostatnio nieznanego do tej pory kamiennego krzyża pojednania w Starych Bogaczowicach (czytaj tutaj:  Odkrycie w Starych Bogaczowicach), jako pierwsi informujemy o kolejnym znalezisku, tym razem na terenie gminy wiejskiej Świdnica.

W miejscowości Bojanice, podczas prozaicznych prac polowych, dokonano ciekawego odkrycia. Jak poinformował nas znalazca doszło do niego, gdy wycinał samosiejki rosnące przy jego posesji. Z chwilą gdy rozpoczął usuwanie skarp  i rosnących na nich krzewów, w korzeniach jednego z nich  wydobył na powierzchnię… szklane talerzyki deserowe. To był jednak dopiero początek odkryć. Ziemia skrywała jeszcze dwa słoje…

Odkopana część zastawy deserowej

–   Jak zawsze wiosną rozpoczyna się ten sam schemat na wsi, dla osoby która prowadzi gospodarstwo – opowiada chcący zachować anonimowość znalazca. – Zacząłem wycinać krzaki rosnące przy drodze graniczącej z moją działką, kolejno wyrywałem też korzenie z ziemi gdy poczułem, że coś pękło pod moim butem. Rozgrzebałem to miejsce i okazało się że to kilka talerzyków oraz słój z jakimś metalowym przedmiotem. Nie ukrywam, że wystraszyłem się w pierwszej chwili, bo ten metalowy przedmiot przypominał mi granat ręczny. Okazało się jednak, że tak naprawdę jest to towotnica (rodzaj smarownicy – A.M.),  a ziemia skrywa kolejną zagadkę. Oprócz talerzyków i towotnicy w ziemi znalazłem również słój z banknotami.  Interesuję się trochę historią Dolnego Śląska i wiele słyszałem o ukrytych depozytach, ale nie spodziewałem się że sam na coś takiego trafię – mówi znalazca. 

W  drugim słoju znajdowały się niemieckie banknoty w nominałach od 1 do 100 Reichsmarek. Znalazca zdecydował się na pokazanie znaleziska Świdnickiemu Portalowi Historycznemu, gdyż jak sam uważa jest to kawałek historii tych ziem. Znaleziskiem chce zainteresować stosowne instytucje, a depozyt przekazać do któregoś z regionalnych muzeów. 

Niestety, ze względu na czas jaki słoje spędziły w ziemi, ani smarownica, ani banknoty nie zachowały się w idealnym stanie. Te ostatnie nie  przedstawiają żadnej wartości kolekcjonerskiej. Natomiast w latach 30. XX wieku, zgromadzone banknoty były niemałą fortuną, gdyż opiewają na sumę około 5 tysięcy Reichsmarek.

Słój z towotnicą

Wartość depozytu – przede wszystkim ukrytej gotówki – która była małą fortuną można sobie łatwo wyobrazić znając ówczesną wartość nabywczą pieniądza i wysokość zarobków. Dla przykładu kanclerz Niemiec w latach 30. XX wieku oficjalnie pobierał pobory w wysokości 3.666 marek miesięcznie. Ponad połowa Niemców zarabiała wówczas około 125 marek miesięcznie, a ok. 20 procent – ok. 125-200 marek. Urzędnicy zarabiali ok. 250 marek, kobiety-urzędniczki ok. 50 procent mniej.

Za około 50 marek można było w tym okresie kupić ok.: 150 kg chleba, 200 litrów mleka, 20 kg szynki, 500 jajek lub 450 kg ziemniaków. Jak widać w odkopanym słoiku znajdowała się dość pokaźna kwota, szczególnie dla mieszkańca podświdnickiej wsi, gdzie zarobki w rolnictwie mogły być znacznie mniejsze niż średnia krajowa.

Odnaleziony depozyt został prawdopodobnie ukryty pod koniec wojny lub tuż po jej zakończeniu, jeszcze przed wysiedleniem niemieckich właścicieli gospodarstwa. Wskazywać na to może pośrednio fakt, że jeden z banknotów jest datowany na 1942 r.

Anna Czarna

Reichsmarka wprowadzona została w wyniku reformy walutowej w 1924 r. Wprowadzono wówczas wymianę pieniądza po kursie 1 bilion marek inflacyjnych = 1 Reichsmarka). Początkowo nową walutę emitowaną przez Reichsbank nazywano „Rentenmarka” (w słoiku zachowały się banknoty 1- i 2-markowe), jednak jeszcze w 1924 r. przemianowano ją na Reichsmarkę. Z obiegi została wycofana w 1945 r. Na terenie wschodniej strefy okupacyjnej (późniejsze NRD) zastąpiła ją Marka Niemieckiej Republiki Demokratycznej (Mark der Deutschen Demokratischen Republik), natomiast w zachodniej strefie okupacyjnej (NRF) Marka Niemiecka (Deutsche Mark). Nominały monet obiegowych: 1 reichspfennig (brąz 1924-1940, cynk 1940-1946), 2 reichspfennig (brąz 1924-1925 i 1936-1940), 4 reichspfennig (brąz 1932), 5 reichspfennig (aluminium-brąz 1924-1926, 1930 i 1935-1939, cynk 1940-1948), 10 reichspfennig (aluminium-brąz 1924-1926 i 1928-1939, cynk 1940-1948), 50 reichspfennig (nikiel 1927-1933 i 1935–1939, aluminium 1935 i 1939-1944), 1 reichsmark (srebro 1924-1927, nikiel 1933-1939), 2 reichsmark (srebro 1925-1927, 1931, 1936-1939), 3 reichsmark (srebro 1924-1925, 1931-1933), 5 reichsmark (srebro 1927-1939). Nominały banknotów obiegowych: 5 reichsmark, 10 reichsmark, 20 reichsmark, 50 reichsmark, 100 reichsmark, 1000 reichsmark. A.M.

26 LIKES

Skomentuj jako pierwszy!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Mission News Theme by Compete Themes.