Fundacja Inicjatywa B w ramach programu „Biblioteka Dziedzictwa. Kontynuacje”, który otrzymał dofinansowanie z Narodowego Instytutu Dziedzictwa zaprasza na wernisaż wystawy pt. „225 rocznica budowy mostu żelaznego na Strzegomce”, który odbędzie się 24 października o godz. 17.00 na skwerze C. Kulmiza w Żarowie.
Na początku lat 90. XVIII w. hrabia Nikolas August von Burghauss, właściciel majętności łażańskich sfinansował regulację rzeki Strzegomki w pobliżu miejscowości. Powstało wówczas nowe koryto rzeki o szerokości 9 m. Konieczne stało się więc połączenie rozdzielonych gruntów łażańskich. W 1794 r. Burghauss złożył w hucie Małapanew (miejscowość Ozimek, 20 km od Opola) zamówienie na budowę mostu żelaznego. Rzecz działa się 15 lat po ukończeniu pierwszego na świecie żelaznego mostu na rzece Severn w Coalbrookdale (w Walii). W realizacji ambitnego przedsięwzięcia Burghaussowi pomógł jego bliski przyjaciel hrabia Redan, który z jednej ze swoich podróży przywiózł grupę angielskich techników z Johnem Baildonem na czele. Z uwagi na to, iż Anglicy nie mieli wówczas równych sobie w budowie mostów, opracowanie projektu i technologii odlania mostu łażańskiego powierzone zostało właśnie Baildonowi. Konstrukcja mostu była gotowa pod koniec 1795 r. Przetransportowano ją wpierw Odrą do Wrocławia, a następnie wozami do Łażan.
Cała konstrukcja została zmontowana przez 60 robotników w ciągu 15 tygodni i 30.07.1796 r. nastąpiło uroczyste otwarcie mostu. Na tą okoliczność hrabia von Burghauss zlecił znanemu wrocławskiemu medalierowi Königowi wybicie 300 srebrnych i miedzianych pamiątkowych medali. Most miał 12,55 m rozpiętości, 2,80 m wysokości, 5,70 m szerokości oraz ok. 6 ton nośności. Koszt jego budowy wyniósł 13 tys. talarów. Z obu stron mostu umieszczone zostały masywne, pozłacane tablice informujące, że most został zbudowany przez N.A. von Burghaussa. Jego konstrukcja okazała się sprawną, dobrze służącą okolicznej ludności. Kres jego istnienia przyniosły działania militarne II wojny światowej. Wedle najnowszych ustaleń konstrukcja mostu łażańskiego została zniszczona celowo na przełomie lutego i marca 1945 r. przez żołnierzy niemieckich, saperów z 484. pułku grenadierów (254. dywizja piechoty). W 2003 roku wydobyto z rzeki fragmenty konstrukcji mostu.
Wspomniana wystawa będzie próbą podsumowania wiedzy o nieistniejącym zabytku techniki, który od 1796 do 1945 roku łączył dwa brzegi rzeki Strzegomka, a który dziś łączy lokalnych badaczy i historyków w poszukiwaniu o nim informacji. Wystawa składać się będzie z wcześniej publikowanych materiałów tekstowych oraz wizualnych, które przybliżamy ponownie z okazji 225. rocznicy budowy mostu żelaznego w Łażanach.
Na wystawie znajdą się informacje oraz materiały wizualne pochodzące ze stron internetowych: Stowarzyszenia Labiryntarium.pl, Żarowskiej Izby Historycznej oraz od osób prywatnych: Marka Zywera i Zbigniewa Malickiego. Wystawa będzie dostępna w formie plenerowej do końca 2021 roku.
11 LIKES
Skomentuj jako pierwszy!