Na wschodniej ścianie kamienicy pod numerem 41 na świdnickim Rynku widoczny jest dziwny herb. Znajduje się on na elewacji szczytowej dawnego domu handlarzy suknem. Niestety, nie ma on dużo wspólnego z herbem znajdującym się niegdyś w tym miejscu i który został zapewne namalowany pod koniec XVII lub w pierwszej połowie XVIII wieku, w okresie kiedy Śląsk wraz z całym Królestwem Czech należał do monarchii Habsburgów[1].
Rozpoznania jego pierwotnego wyglądu dokonali autorzy przewodnika po Świdnicy wydanego w 1999 roku – Sobiesław Nowotny i autor niniejszego szkicu[2]. Oto jego opis:
„Rynek 41 Dom handlarzy suknem. Elewacja szczytowej ściany tej narożnej kamienicy wyróżnia się pięknym barokowym herbem królestwa czeskiego. W jego skład wchodzą godła ziem należących w przeszłości do ziem korony czeskiej: w polu pierwszym, czerwonym – srebrny lew (herb Czech), w drugim błękitnym – kratkowany biało-czerwony orzeł (herb Moraw – obecnie w tym polu orzeł pruski), w trzecim złotym – czarny orzeł śląski ze srebrną przepaską, w czwartym błękitnym – złoty mur z blankami (herb Górnych Łużyc), w piątym srebrnym polu – czerwony wół (herb Dolnych Łużyc). W polu środkowym, tzw. sercowym – herb dynastii habsbursko-lotaryńskiej (austriackie czerwono-białe pasy i lotaryńska złota wieża na czerwonym polu)[3]. Znalazł się on w tym miejscu nie bez powodu. Kamienica ta bowiem zajmowana była przez handlarzy suknem (niem. Gewandschneider)”.
Kilka lat temu, podczas remontu elewacji opisywanej kamienicy, namalowano zupełnie nowy, kuriozalny „herb”. Niestety nie przywrócono jego pierwotnego wyglądu.
Należało wówczas odsłonić spod nawarstwień późniejszej farby pierwotny herb i go odtworzyć. Na zdjęciu z 2006 r. w miejscu ubytku farby w drugim polu widać błękit – kolor używany w herbie Moraw.
Warto dodać, że rysunek herbu Ziem Korony Czeskiej można odnaleźć w książce Evropa v proměnách staletí, wydanej w Pradze w 1997 r. Jej autorami są: Marek Pečenka, František Honzák, Jitka Vlčková.
Wiesław Rośkowicz
[1] Do Ziem Korony Czeskiej należały m.in. Czechy, Morawy, Śląsk oraz Dolne i Górne Łużyce (do 1635 r.).
[2] Sobiesław Nowotny, Wiesław Rośkowicz, Świdnica Przewodnik, 1999 r.
[3] Nie jest to jednak herb dynastii Habsursko-Lotaryńskiej, był on inny. Błąd ten znalazł się w opisie w książce Evropa v proměnách staletí. Prawidłowo powinno być: w polu sercowym znajduje się herb Austrii (czerwono-białe pasy) oraz Kastylii (złota wieża na czerwonym polu).
Skomentuj jako pierwszy!