Press "Enter" to skip to content

Kramsta z Brzezinki

Spread the love

Brzezinka Średzka to niewielka wieś położona w powiecie średzkim, w gminie Miękinia. To, co ją wyróżnia na tle innych, sąsiednich miejscowości to fakt, że na swoim terenie posiada niezwykły zabytek, jakim jest mauzoleum słynnego, śląskiego rodu przemysłowców – von Kramsta – tych samych, którzy tak mocno odcisnęli swoje piętno na rozwoju przemysłu włókienniczego, między innymi w Świebodzicach. Budowla wzniesiona  została z rozmachem i jest jedyną namacalną pamiątką po brzezińskiej linii tego rodu.

Pałac rodu von Kramsta w Brzezince Średzkiej w 1911 r.

Przodkowie rodu Kramsta pochodzili z Czech. Na Śląsku osiedlili się po emigracji z Saksonii, gdzie byli prześladowani na tle religijnym.

W 1886 roku majątek w Brzezince Średzkiej nabył 33-letni Gustav Egmond von Kramsta. Przybył tam wraz z żoną Emmą Theresą Agnes von Kramsta z domu Wilcke oraz dwiema córkami – 13-letnią Florą Margerittą oraz o dziewięć lat młodszą Marią Klementiną.

Gustav Egmond w Brzezince Średzkiej – wówczas Klein Bresa, otworzył zakład ceramiczny oraz wytwórnię materiałów budowlanych. Przebudował również znajdujący się tam pałac. Nowa rezydencja, powstała w stylu modnej secesji, a tereny wokół pałacu przekształcone zostały w rozległy park w stylu angielskim, projektu jednego z najwybitniejszych planistów parków i ogrodów w XIX wiecznej Europie – Carla Eduarda Adolpha Petzolda.

Hrabiowska rodzina z Brzezinki Średzkiej posiadała również majątki w sąsiednich miejscowościach. Pałac w Wilkostowie, zamek na wodzie w Wojnowicach  oraz pałac w Brzezinie, a ponadto rezydencję we Wrocławiu i pałac w Borowem (powiat żagański), gdzie po śmierci męża zamieszkała młodsza z córek.

Herb rodu von Kramsta

Kramstowie żyli bogato, więc nie powinno dziwić, że również po śmierci chcieli być godnie upamiętnieni. Na terenie przypałacowego parku wzniesiono mauzoleum, którego fundatorem był Gustav Egmond von Kramsta.

Budowla wzniesiona została w stylu neogotyckim. Swoją formą przypomina bramę z ostrołukiem. Jest bogato zdobiona ornamentami z motywem roślin I zwierząt oraz figur geometrycznych. Dodatkowo ozdobiona została pełnoplastycznymi figurami aniołów. Całość wykonano piaskowca. U dołu bramy umieszczono grobowiec. Kolejny, mniejszy kilka metrów dalej.

Gustav Egmond von Kramsta zmarł 20 września 1906 roku w Brzezince Średzkiej, w wieku 53 lat. Jak podają niektóre źródła był rycerzem zakonu Joannitów oraz członkiem szlachty niemieckiej.  Należał do rodziny potężnych potentatów przemysłowych.

Żona oraz młodsza córka wyjechały do Niemiec w trakcie lub tuż po II wojnie światowej. Emma Theresa Agnes von Kramsta zmarła 9 grudnia 1956 roku w Dusseldorfie, dożywając 98 lat.

Maria Klementina  zmarła 1  października 1969 roku w wieku 87 lat, również w Dusseldorfie. Nie są znane losy starszej córki.

Obecnie w Brzezince Średzkiej nie zostało śladu po rezydencji, pałac został rozebrany do ostatniej cegły.  Również mauzoleum jest w tragicznym stanie. Wspomniane figury zostały zniszczone, a całość pozbawiona wielu elementów. Grobowce splądrowano…

Anna Czarna

13 LIKES

Skomentuj jako pierwszy!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Mission News Theme by Compete Themes.