Niezwykły strzał Nosorożca

Czy na terenie gminy Żarów oddano podczas II wojny światowej najdłuższy strzał, który zniszczył przeciwnika. Wszystko na to wskazuje!

13 czerwca 1944 roku kapitan Michael Wittmann, najbardziej znany niemiecki czołgista II wojny światowej zniszczył w rejonie Villers Bocage (rejon Caen we Francji) z odległości 100 metrów dwadzieścia jeden brytyjskich wozów bojowych. Po tym niezwykłym sukcesie Wittmanna obdarzono przezwiskiem Panzerknacker (rozłupywacz czołgów albo dziadek do czołgów). Niespełna rok później na początku marca 1945 roku na froncie wschodnim niemiecki samobieżny niszczyciel czołgów SdKfz 164 Nashorn (Nosorożec) porucznika Ulricha Beckmanna zniszczył radziecki czołg ciężki typu IS-2 z odległości około 4,6 tys. metrów, co jest jednym z rekordów drugiej wojny światowej. Wszystko wskazuje na to, że „niezwykły strzał” padł na obszarze dzisiejszej gminy Żarów.

Pojazd porucznika Ulricha Beckmanna wchodził w skład 88. batalionu ciężkich niszczycieli czołgów (88. Schwere Panzerjäger-Abteilung), który był integralną częścią 20. dywizji pancernej. Na przełomie lutego i marca 1945 roku batalion ten stacjonował na terenie dzisiejszej Gminy Żarów w rejonie miejscowości: Łażany (Laasan), Góra Krukowska (Raabenberg), Tarnawa (Tarnau) i Mrowiny (Konradswaldau). Jak donoszą zapiski źródłowe Landsera Kampf um Schlesien opisującego walki 88. Schwere Panzerjäger-Abteilung, porucznik Beckmann przygotowując się do strzału miał dokładnie obmierzyć odległość na mapie do widocznego czołgu radzieckiego, przygotować odpowiednią ilość pocisków przeciwpancernych, przygotować działo (dosłownie „Kanone sorgfaelltig justierem”) i dopiero za 13 strzałem trafił w IS-a, który stanął w płomieniach. Trudno obecnie powiedzieć, w którym dokładnie miejscu znajdował się pojazd Beckmanna w chwili oddawania strzałów. Być może była to Góra Krukowska (239 m n.p.m.) lub wzniesienie dominujące nad zabudowaniami dawnej Silesii (214,6 m n.p.m.). Niewątpliwie ogień prowadzony był w kierunku północno – wschodnim do celu znajdującego się w okolicach miejscowości Pyszczyn – Marcinowiczki – Imbramowice – Buków (wszystkie zajęte już wówczas przez Rosjan). Dopiero po zniszczeniu radzieckiego IS-a, 8 marca 1945 roku, batalion porucznika Beckmanna przegrupowany został do Märzdorf, skąd trafił na front w okolicach Nysy i Grodkowa. Wyklucza to hipotezy wedle, których radziecki pojazd zniszczony został na Opolszczyźnie. Jednostce 88. Schwere Panzerjäger-Abteilung, która przez niedługi czas przebywała na terenie dzisiejszej Gminy Żarów, przypisywane jest również inne wydarzenie, którym było zniszczenie jednego z najstarszych mostów żeliwnych w Europie mostu na rzece Strzegomka w Łażanach.

Szlak bojowy 88. batalionu ciężkich niszczycieli czołgów

Grudzień 1943 – Mielau (Mława): dostarczenie 26 pojazdów i ćwiczenia na poligonie

Luty/Marzec 1944 – Front wschodni: batalion w składzie 18. Dywizji Grenadierów Pancernych (1 Armia Pancerna w Grupie Armii Północna Ukraina) wspiera jednostki III Korpusu Pancernego w walkach o Kamieniec Podolski

Styczeń 1944 – dostarczenie do batalionu 19 nowych niszczycieli typu Nashorn

Luty 1944 – Batalion przydzielony do 17. Armii Polowej

Marzec/Kwiecień 1944 – Batalion wspiera działania 6. i 17. dywizji pancernej

Maj 1944 – Niszczyciele 88 Batalionu niszczą pierwsze radzieckie czołgi typu IS-2

Czerwiec 1944 – dostarczenie do batalionu 10 nowych niszczycieli typu Nashorn

15 lipca-grudzień 1944 – Batalion w składzie XXXXVIII Korpusu Pancernego (Grupa Armii Północna Ukraina potem Grupa Armii „A”) przebywa w rejonie Brodów

Sierpień 1944 – dostarczenie do batalionu 20 nowych niszczycieli typu Nashorn

Wrzesień 1944 – dostarczenie do batalionu 10 nowych niszczycieli typu Nashorn

Listopad 1944 – Batalion w składzie 17. Armii Polowej – Grupa Armii Środek

27 styczeń-7 luty 1945 – Batalion przydzielony do 20. dywizji pancernej (17. Korpus, 17. Armia Polowa, Grupa Armii Środek – Górny Śląsk) bierze udział w walkach w pobliżu Preiswitz (Przyszowice)
Luty/Marzec 1945 – Batalion stacjonuje w rejonie miejscowości Łażany (Laasan), Góra Krukowska (Raabenberg), Tarnawa (Tarnau) i Mrowiny (Konradswaldau)

Marzec 1945 – dostarczenie do batalionu 4 nowych niszczycieli typu Nashorn

8 marzec 1945 – przegrupowanie do do Märzdorf, skąd batalion wyrusza na front w pobliżu Nysy i Grodkowa
Kwiecień 1945 – Batalion przydzielony do VIII Korpusu 17. Armii Polowej

Maj 1945 – Batalion wycofuje się do Czechosłowacji, gdzie kapituluje w północno-wschodniej części Pragi przed wojskami radzieckimi

Bogdan Mucha

6 LIKES