Wiek XIX był okresem wielkich osiągnięć w dziedzinie nauki, techniki i odkryć geograficznych. Poza osiągnięciami w nauce i technice wiek ten przyniósł również wielkie odkrycia geograficzne, wielu podróżników badało dotychczas nieodkryte tereny Afryki i Azji. Po swoich podróżach pisali sprawozdania, wspomnienia lub jeździli po świecie z wykładami. Dwóch takich niemieckich podróżników przyjechało do Strzegomia, aby podzielić się swoimi odkryciami z mieszkańcami miasta.
Pierwszym z nich był Gerhard Rohlfs, badacz Afryki Północnej. Urodził się 14 kwietnia 1831 roku w Bremie. Był synem lekarza wiejskiego. Początkowo uczył się w domu, a w wieku 15 lat rozpoczął naukę w gimnazjum w Osnabrück, a następnie w Celle, które ukończył w roku 1847, jednak bez zdania matury. Wstąpił do wojska armii księstwa Schleswig-Holstein i brał udział w wojnie przeciwko Danii w roku 1850, jednak po przegranej wojnie ze względu na redukcje etatów został zwolniony z armii. Tak jak bracia rozpoczął studia medyczne, ale po kilku semestrach je porzucił. Następnie służył w armii austriackiej, potem zapisał się do legii cudzoziemskiej. To prawdopodobnie wówczas zainteresował się bardziej Afryką Północną, jednak nigdy nie napisał o swoich przeżyciach w czasie służby w Legii. Na krótko wrócił do Niemiec, gdzie kartograf August Petermann zredagował jego notatki pod względem naukowym. Wkrótce powrócił do Afryki Północnej już jako oficjalny badacz. Rohlfs jako pierwszy Europejczyk dotarł do wielu, wcześniej niezbadanych, regionów Czarnego Lądu. W latach 1861-1862 zbadał Saharę Zachodnią. W latach 1865-1867 odbył podróż z Trypolisu przez Środkową Saharę do Bornu a potem do Lagos nad Zatoką Gwinejską. W latach 1867-18689 i 1880 wędrował do Etiopii. W latach 1884-1885 był konsulem niemieckim w Zanzibarze.
Jego pierwszy wykład w Strzegomiu został poprzedzony wystąpieniem członka strzegomskiego Towarzystwa Naukowego dr Haberlinga, który 19 października 1874 roku w gospodzie „zum deutschen Haus” wygłosił referat zatytułowany: Zur Geschichte der Transfusionen – Biographie des Afrika-reisenden Gerhard Rohlfs (Z historii transfuzji – biografia podróżnika po Afryce Gerharda Rohlfsa). W tej samej gospodzie 28 października tego roku swój wykład wygłosił Gerhard Rohlfs. Tematem wykładu była jego podróż przez Afrykę, pobyt w Maroku, wędrówka przez góry Atlas. Bilety kosztowały 10 srebrnych groszy dla osoby dorosłej a dla dzieci 5 srebrnych groszy. Do Strzegomia Gerhard Rohlfs przyjechał jeszcze raz, w roku 1887.
Tym razem prasa lokalna zapowiadała jego przyjazd w listopadzie i reklamowała go nie tylko jako podróżnika ale przede wszystkim jako konsula generalnego Niemiec w Zanzibarze. Temat wykładu, który odbył się 3 grudnia 1887 roku w gospodzie „zum deutschen Haus” brzmiał: Sansibar und die deutsche Colonisation an der Ostküste von Afrika (Zanzibar i kolonizacja niemiecka na wschodnich wybrzeżach Afryki). Podobnie jak poprzednim razem były dwie ceny biletów. Osoba dorosła musiał zapłacić 1 markę a dla dzieci szkolnych bilet kosztował 50 fenigów. Wprowadzono tez bilety ulgowe dla towarzystw strzegomskich.
Innym znanym podróżnikiem, który zawitał do Strzegomia był Robert von Schlagintweit. Urodził się 27 października 1833 roku w Monachium. Był synem okulisty i cesarskiego radcy rzeczywistego Josepha Schlagintweita. Robert był młodszym bratem Hermanna i Adolfa i po zdaniu w roku 1852 matury i ukończeniu studiów na uniwersytecie w Monachium wziął udział razem z nimi w słynnej podróży do Indii i Himalajów. Początkowo Robert poświęcił się badaniom geologicznym i meteorologicznym Alp. Bracia wyruszyli z Bombaju poprzez Dekan do Madrasu, skąd Adolf i Robert udali się w północno-zachodnie Himalaje aby zbadać olbrzymi lodowiec części zachodniej Himalajów. Doszli do wysokości 7.756 m. W uznaniu zasług król Bawarii Maximilian II nadał braciom tytuł szlachecki. Robert od roku 1864 był profesorem geografii w Gießen. W latach 1869 i 1880 odbył podróż do USA.
Do Strzegomia Robert von Schlagintweit przyjechał w roku 1876 i wygłosił dwa wykłady w niedzielę 17 i w poniedziałek 18 grudnia. Temat pierwszego wykładu brzmiał: Geographische und etnographische Schilderung des Himalaya, erläutert durch größere Karten und Bilder (Geograficzny i etnograficzny opis Himalajów wraz z pokazem map i obrazów), natomiast drugi Die Nordamerikanischen Indianer, erläutert durch stereoskopische Ansichten und größere Bilder (Indianie północnoamerykańscy, pokaz obrazów stereoskopowych i obrazów).
Oba wykłady odbyły się w sali hotelu Richtera. Inicjatorem zorganizowania tych wykładów było strzegomskie Towarzystwo Naukowe (Wissenschaftlicher Verein). Bilet dwa wykłady kosztował 1,25 marki a na jeden wykład 75 fenigów. Dzieci za bilet płaciły 25 fenigów.
Marek Żubryd
8 LIKES
Skomentuj jako pierwszy!