Strzegom gościł w swoich murach wielu znamienitych gości, książąt, królów i cesarzy. Wizyty tych koronowanych głów były jednak związane często z prowadzonymi w okolicy miasta działaniami wojennymi. Tylko król Fryderyk Wielki przyjeżdżał wielokrotnie do Strzegomia w czasie pokoju o czym pisałem w artykule Królewskie wizyty w Strzegomiu.
W 1790 roku wraz z księciem Karlem Augustem von Sachsen-Weimar Strzegom i okolice odwiedził wielki poeta Johann Wolfgang Goethe. Wspominają o tej wizycie Adalbert Hoffmann, August Steiff, autorzy broszury zatytułowanej Was viele Striegauer nicht wissen! Została również wydana książka Adalberta Hoffmanna Goethe in Striegau und Gräben ale na razie nie udało mi się do niej dotrzeć.
W jakim celu książę saski i Goethe zawitali do Strzegomia? Książę Karl August przyjechał na Śląsk w celu inspekcji swoich oddziałów wojskowych, Część z nich stacjonowała w Cierniach (Zirlau) a inne oddziały w wiosce Grabina (Gräben), w Krzeszowie (Grüssau), w Olszanach (Oelse) oraz Dobromierzu (Hohenfriedeberg). Dlaczego księciu towarzyszył poeta? Spotkał Goethego już w roku 1774 w czasie swojej podróży edukacyjnej po Europie i zaprosił go wówczas do Weimaru. W czasie pobytu poety w tym mieście między nim a księciem narodziła się głęboka przyjaźń. Książę powierzał mu wysokie stanowiska urzędowe. Goethe kierował komisją do spraw wojny, zajmował się również sprawami finansowymi, zagadnieniami kulturalnymi, był także dyrektorem budowy dróg. Książę miał do niego zaufanie a poeta posiadał szerokie zainteresowania, nie tylko w dziedzinie kultury ale także rozwijającego się przemysłu. Hoffman i Steiff twierdzą, że podróżnicy przyjechali z Cierni do Strzegomia, aby dokonać inspekcji stacjonującego w Grabinie korpusu gwardii. Goethe miał zabrać wówczas ze sobą do Weimaru kawałek glinki leczniczej i kilka topazów z Góry Topazowej (Topasberge) oraz zwiedził kamieniołomy granitu.
Czy te odwiedziny mały rzeczywiście miejsce? W 1790 roku Goethe towarzyszył księciu w jego podróży na Śląsk. Odwiedzili wówczas Tarnowskie Góry (Tarnowitz), Kraków, Wieliczkę, Częstochowę i Wrocław. W Tarnowskich Górach Goethe zainteresował się szczególnie pierwszą na kontynencie maszyną parową, która służyła do wypompowywania wody z wyrobisk górniczych. Czy w czasie swojego pobytu miał czas aby odwiedzić Strzegom? Goethe prowadził dziennik podróży ale nie zanotował w nim swojego pobytu w mieście czy nawet przejazdu przez nie. Jednak poeta interesował się śląskimi złożami granitu a w roku 1783 napisał książkę poświęconą wydobyciu tego surowca (Über den Granit [w:] Goethes Werke, Band 13, Hamburg 1948, s. 253-258).
Według Hoffmanna i Steiffa Goethe przyjechał do Cierni w nocy z 2/3 sierpnia i do 9 sierpnia organizował konne wycieczki po okolicy. W swoich notatkach z podróży na stronie 11a zanotował pod pojęciem Granit: Teichenau eine Stunde von Schweidnitz. Dunckendorf bei Schw. nach Strigau. Greditz und Reichenbach. Dlatego można przypuszczać, że Goethe zwiedzając okoliczne kamieniołomy granitu odwiedził także kamieniołomy w Strzegomiu. Poeta był zachwycony krajobrazem w okolicy kamieniołomów w Strzegomiu, prowadził jednak także bardziej przyziemne zapiski. Sugerował na przykład zbudowanie lepszej drogi do kamieniołomów w Strzegomiu, w celu ułatwienia transportu wydobywanego tam surowca.
Marek Żubryd
7 LIKES
Skomentuj jako pierwszy!