Badają szczątki dawnych świdniczan

Trwają wielopłaszczyznowe prace badawcze, związane z odkryciem krypty w podziemiach świdnickiej katedry.

Przypomnijmy, że w sierpniu br. podczas prac związanych przygotowaniem jednej z krypt katedry do funkcji krypty biskupiej, w której mają być chowani biskupi diecezji świdnickiej, dokonano spektakularnego odkrycia. Podczas zbijania starych tynków, przypadkowo przebito się do kolejnej, zamurowanej krypty w której natrafiono na piękny i zachowany w bardzo dobrym stanie blisko 300-letni cynowy sarkofag trumienny.

Odkrycia dokonano w krypcie pod kaplicą św. Józefa. Skuwając z jej ścian stare tynki, ostrze młota udarowego przebiło cienką ściankę, która jak się okazało była przemurowaniem otworu prowadzącego do kolejnej krypty, pod kaplicą Trzech Króli. O tym, że takie przejście istnieje wiadomo było już od wielu lat, to jest od momentu, kiedy w krypcie urządzano – dziś już nie funkcjonującą kotłownię (znajdowała się ona pod kaplicą Marmurową [Matki Boskiej Świdnickiej] i sąsiadującą z nią drugą w kolejności kaplicą św. Józefa. Powstała w latach 30. XX wieku z połączenia dwóch znajdujących się tu wcześniej krypt). Także wtedy, kiedy kotłownia była remontowana, tynk odsłonił zamurowane przejście, jednak wówczas nie zdecydowano się na przebicie i eksplorację krypty. Szczegółowo o tym odkryciu pisaliśmy tutaj: Najnowsze odkrycie w świdnickiej katedrze!

W odkrytej krypcie odnaleziony został piękny cynowy sarkofag, zachowany w bardzo dobrym stanie, w którym znajdowały się szczątki drewnianej trumny i pochowanego w niej pułkownika Georg Friedrich Graf Schlick zu Bassano und Weisskirchen (1608-1640), który zginał podczas walk o Jelenią Górę podczas wojny 30-letniej.

Przeprowadzone do tej pory prace badawcze przyniosły nowe odkrycia. Przede wszystkim w krypcie ujawniono w sumie szczątki 38 osób, które razem z 17 zachowanymi czaszkami są badane przez zespół antropologa, prof. Jacka Szczurowskiego z Wrocławia. Wśród tych szczątków znajdują się na pewno kości przynajmniej trójki dzieci.

– Będziemy ustalać płeć tych osób i wiek w chwili śmierci, a w kolejnym kroku analizować stan biologiczny. Ze śladów na kościach odczytamy, czy chorowały, jak się odżywiały, czy ciężko pracowały. Dowiemy się, na co liczymy, czegoś więcej o ówczesnym społeczeństwie Świdnicy – mówi naukowiec UPWr i dodaje, że te informacje pozwolą też odpowiedzieć na pytanie, skąd kości wzięły się w krypcie. Nie każdy bowiem mógł wtedy dostąpić pochówku w kościele, a tym bardziej w krypcie – komentuje profesor Szczurowski na portalu Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

 – Informacje przekazane w tym zakresie przez księdza ekonoma dr. Sławomira Augustynowicza pozwalają mi na wysunięcie tezy o pochodzeniu tych szczątków. Na pewno nie są to szczątki osób wyłącznie pochowanych w tej krypcie. W 1935 roku przeprowadzono prace budowlane, polegające na połączeniu dwóch krypt pod kaplicami Matki Boskiej Świdnickiej i św. Józefa w celu wykonania kotłowni do ogrzewania świątyni. To wówczas natrafiono na szczątki, których nie pochowano, a zamurowano w sąsiedniej krypcie. To najprawdopodobniej są właśnie te szczątki. Obecnie prowadzę poszukiwania w źródłach, czyje to mogą być szczątki – mówi historyk Sobiesław Nowotny.

Obejrzano dokładnie zachowany świetnie zachowany sarkofag, potwierdzając identyfikację osoby w nim pochowanej. Na sarkofagu zachował się herb rodowy Georga Friedricha Schlicka oraz inskrypcje, które są cytatami m.in. z księgi Hioba. Na wieku sarkofagu znajduje się następująca inskrypcja:

Des Menschen Leben ist ein streit auff erden. Job. 8. [Życie człowieka na Ziemi jest walką. Ks. Hioba 8 rozdz.]

Po wyciągnięciu sarkofagu z krypty, odnaleziona została metalowa kasetka, w której niegdyś – zgodnie ze starymi zwyczajami chowano serce zmarłego, bądź też jego odznaczenia i ordery. Skrzyneczka ta już w 1935 roku była pusta, jednak po otwarciu krypty w sierpniu, nie było jej na sarkofagu. Okazało się, że leżała pod nim, dość mocno uszkodzona i pusta.

– Interesujące wydają się aspekty architektoniczne odkrycia. Przede wszystkim za jedną ze ścian krypty znajduje się chyba około 8-metrowej długości korytarz. Nie wchodzono jednak na razie do niego, chociaż starano się go oświetlić przez niewielki otwór. Nie wiadomo, co jest w środku. Niewykluczone, że jest to tunel, który prowadził do krypty od strony zewnętrznej. Według mnie jego drugi, nieistniejący obecnie wlot, znajdował się poza murami kościoła, w ogrodzie, na wysokości chóru mieszczańskiego. Prawdopodobnie to tym tunelem były transportowane sarkofagi do krypty – dodaje Sobiesław Nowotny.

Inną ciekawą kwestią jest fakt, że prawdopodobnie posadzka krypty została znacznie podniesiona w stosunku do stanu pierwotnego. Dlaczego to zrobiono? Czy pod nią znajduje się kolejne pomieszczenie? Do tematu będziemy wracać.

Księdzu Sławomirowi Augustynowiczowi dziękujemy za udostępnienie zdjęć.

Andrzej Dobkiewicz

15 LIKES