Prezentujemy drugą część artykułu o początkach funkcjonowania Obwodowego Urzędu Pocztowo-Telekomunikacyjnego w Świdnicy, w 1945 roku.
Drugim ciekawym dokumentem odnalezionym w archiwach na temat Obwodowego Urzędu Pocztowo-Telekomunikacyjnego w Świdnicy, jest podobny do poprzedniego wykaz organizacyjny (sprawozdanie), datowany na 24 września 1945 roku. Okres około 75 dni (2,5 miesiąca) pomiędzy datami wytworzenia dokumentów pozwala na porównanie zmian związanych z rozwojem świdnickiego urzędu.
Według wspomnianego wytworzonego na potrzeby dyrekcji UP-T we Wrocławiu naczelnikiem świdnickiej placówki nadal pozostawał Stanisław Głydziak. Znacznemu zwiększeniu do 32 osób, uległa liczba zatrudnionych pracowników. Oprócz naczelnika załogę OUP-T w Świdnicy tworzyło:
– 6 pracowników umysłowych (zastępca naczelnika, 4 starszych asystentów i pracownik odpowiedzialny za prowadzenie dokumentacji stołówki zakładowej)
– 23 pracowników fizycznych (4 wykwalifikowanych, 9 niewykwalifikowanych i 10 osób z Pocztowej Służby Ochrony)
– 2 pracowników personelu technicznego (technik oraz starszy nadzorca techniczny)
Pełną listę tych pierwszych pracowników świdnickiego Obwodowego Urzędu Pocztowo-Telekomunikacyjnego prezentujemy obok. Być może są na niej osoby spokrewnione z Czytelnikami Świdnickiego Portalu Historycznego. Być może zachowały się w Państwa archiwach domowych jakieś wspomnienia, zdjęcia, dokumenty z tego okresu. Czekamy na kontakt od Państwa (dane kontaktowe na stronie).
Zwiększyły się możliwości przewozowo-transportowe urzędu. Na jego wyposażeniu znajdował się 2,5 tonowy samochód ciężarowy „Mercedes C”, który jednak został oddany 30 sierpnia 1945 roku na potrzeby dyrekcji we Wrocławiu. W zamian świdnicki urząd otrzymał 1-tonowy samochód ciężarowy typu „Adler”. Na stanie znajdowały się także oba wspomniane wózki elektryczne marki „Sümen-Schukart” (pisownia oryginalna) – jeden z ogumieniem pełnym, drugi z dętkowym, zasilane z baterii (akumulatorów) miały zasięg 12 kilometrów na Jednym ładowaniu.
W użytkowaniu nadal pozostawała centrala typu „Zwütsch” składająca się z 14 szafek z łączami (tzw. łącznice), z których 10 znajdowało się w urzędzie, ale tylko trzy były zamontowane. Cztery pozostałe szafki nadal znajdowały się w Kłodzku. Nie uległa zmianie pojemność świdnickiej centrali telekomunikacyjnej wynosiła 1200 abonentów, ale tylko w 1/6 była wykorzystana. Liczba abonentów zwiększyła się z 40 do 230, były to jednak nadal urzędy państwowe i samorządowe, ważne strategicznie instytucje, służbowe i nieliczne prywatne.
W ciągu dwóch i pół miesiąca zwiększyły się wydatnie możliwości w zakresie łączności telefonicznej – bezpośredniej i pośredniej. Tą pierwszą było już objętych 14 miejscowości: Kłodzko, Dzierżoniów, Kamienna Góra, Nysa, Wałbrzych, Ziębice, Legnica, Świebodzice, Żarów, Strzegom, Wrocław, Jawornik Świdnicki i Katowice. Połączenia pośrednie obejmowały kilkanaście kolejnych miejscowości: Polanicę-Zdrój, Kudowę, Bystrzycę Kłodzką, Lądek, Bardo Śląskie, Bożków, Stronie Śląskie, Ząbkowice, Łagiewniki, Nową Rudę, Ostroszowice, Kamionki, Niemczę, Piławę Górną, Jelenią Górę, Szklarską Porębę, Gryfów, Świeradów-Zdrój, Głuszycę, Walim, Mieroszów, Boguszów, Szczawno-Zdrój, Strzelin, Kamieniec Ząbkowicki i Złoty Stok. Zasięg świdnickiej łącznicy był więc całkiem spory. Oryginalne zestawienie tych połączeń widoczne jest na prezentowanym poniżej dokumencie. Warto zwrócić uwagę, że w ogromnej większości nadal posługiwano się nazewnictwem niemieckim (na dokumencie w większości przypadków zapisanych błędnie).
Osobną kwestią była działalność w sferze wymiany pocztowej. Jej wymiana odbywała się w oparciu o kolejowy ambulans pocztowy nr 611, który znajdował się w składzie pociągów, kursujących na trasie Legnica-Kamienic Ząbkowicki i Kamieniec Ząbkowicki-Legnica. Wykorzystywano także ambulans pocztowy ze składu pociągu kursującego na trasie Jelenia Góra-Wrocław, przy czym pocztę wychodzącą odsyłano do Jawornika Świdnickiego, a stamtąd do węzła kolejowego w Jaworzynie Śląskim – własnym transportem, aż do 15 września 1945 roku.
Sprawozdanie podaje również wiarygodne jak się wydaje daty uruchomienia urzędów pocztowo-telekomunikacyjnych na terenie obwodu świdnickiego, podlegającym tej placówce: 10 sierpnia 1945 roku – UP-T w Strzegomiu; 22 sierpnia 1945 roku – UP-T w Świebodzicach, 10 września 1945 roku – UP-T w Żarowie; 17 września 1945 roku – UP-T w Jaworzynie Śląskiej.
Wskazano jednocześnie na „palącą potrzebę” uruchomienia pozostałych placówek – UP-T w Lutomii oraz agencji pocztowo-telekomunikacyjnych w Imbramowicach, Marcinowicach, i Krzyżowej. Dopiero po uruchomieniu tych placówek, miano przystąpić do podziału całego obszaru na okręgi doręczeń korespondencji poszczególnych urzędów. Na razie doręczanie korespondencji na terenie zawiadywanym przez OUP-T odbywało się z wykorzystaniem listonoszy (na terenie miasta) oraz sołtysów poszczególnych miejscowości poza Świdnicą.
Ciekawostką, jaka znajdowała się w odnalezionych dokumentach z tego okresu, była odręcznie wykonana mapka z zaznaczonymi urzędami pocztowymi i pocztowo-telekomunikacyjnymi, jakie funkcjonowały do maja 1945 roku. Miała ona służyć jako pomoc do sprawnego reaktywowania sieci pocztowo-telekomunikacyjnej na terenie ziemi świdnickiej w pierwszych, powojennych miesiącach.
Andrzej Dobkiewicz (Fundacja IDEA)
6 LIKES
Skomentuj jako pierwszy!