Koleje Dolnośląskie realizują ciekawą inicjatywę, związaną z nadaniem imienia pociągom ze swojego taboru imion książąt i królów polskich i śląskich.
Wizerunki władców mają przybliżać podróżnym ważne postacie, wydarzenia i ciekawostki, związane z historią naszego kraju i regionu. Kanwą projektu „Z przeszłości w przyszłość – poczet królów i książąt na pociągach KD” są rysunki Aleksandra Lessera – polskiego malarza i krytyka sztuki żyjącego w XIX wieku. To on jest twórcą czarno-białych portretów władców, których historyczne ryciny znajdują się w Muzeum Miedzi w Legnicy – mieście, w którym Koleje Dolnośląskie mają swoją siedzibę. Dobór sylwetek władców został skonsultowany z Marcinem Makuchem, historykiem i dyrektorem legnickiego muzeum.
Jako pierwszy z władców na kolejowe szlaki z Wrocławia w kierunku Szklarskiej Poręby wyruszył Mieszko I. Wszystkich pociągów Kolei Dolnośląskich z wizerunkami królów i książąt będzie 31.
Wśród zaproponowanych władców, którzy zostaną patronami pociągów KD znalazł się również książę świdnicko-jaworski Bolko I Surowy. Cieszy nas to szczególnie, bo chociaż można mieć zastrzeżenia co do listy wytypowanych na patronów władców, to akurat docenienie tego księcia i jego roli, jaką odegrał w historii Śląska – umniejszanej po 1945 roku kosztem jego wnuka Bolka II Małego, może być w pewnym sensie początkiem przywracania mu należnego miejsca w dolnośląskiej historiografii.
Właściwie jedynym mankamentem świetniej naszym zdaniem inicjatywy Kolei Dolnośląskich jest to, że nie zdecydowano się na wybranie patronów jedynie spośród książąt śląskich. Z całym szacunkiem, ale jest tyle możliwości ogólnopolskich promowania naszych królów i książąt spoza Śląska, że skupiając się tylko na naszych książętach, można było przypomnieć sylwetki znacznie większej ich ilości, którzy nota bene, na taką promocję zasłużyli. Niestety, dołożenie władców spoza Śląska sprawiło, że zabrakło miejsca chociażby dla tak wybitnych na różnych płaszczyznach postaci jak chociażby: książę świdnicko-jaworski Bolko II Mały, Henryk III głogowski, Bolesław I Wysoki czy Henryk I jaworski. W zestawieniu wytypowanych patronów znalazła się również zaledwie jedna kobieta! Czy księżna Jadwiga Śląska ogłoszona świętą, Anna Świdnicka – jedyna ślązaczka, która została cesarzową rzymską lub Agnieszka habsburska – najdłużej panująca księżna śląska – nie były władczyniami zasługującymi na wyróżnienie?
Wizerunki na bazie rycin Aleksandra Lessera opracował pochodzący z Legnicy artysta grafik Piotr Wajs. Jego zadaniem było nadanie uwspółcześnionego i dopasowanego do potrzeb eksponowania na pociągach wyglądu – tak, by zainteresować historią także młodszych podróżnych. Prace nad stworzeniem podobizn władców trwają od kilku miesięcy. Docelowo 31 wizerunków pojawi się na 25 pojazdach Elf 2 i sześciu hybrydach Impuls 2. Niestety, wszystkie te składy korzystają z trakcji elektrycznej, której w Świdnicy nie ma. Jak poinformowało nas biuro prasowe Kolei Dolnośląskich, nie jest przewidywana uroczystość nadania imienia patrona na dworcu kolejowym w Świdnicy, bo „Bolko I Surowy” do stolicy księstwa nie dojedzie.
Nieco odmienne zdanie w tej sprawie ma znawca kolejnictwa i nasz współpracownik Rafał Wiernicki z Wałbrzycha:
– Sprawa nie jest oczywista. Zespoły trakcyjne typu Impuls czy Elf2 nie dojadą do Świdnicy z oczywistych przyczyn – nie mają baterii i zasilane są z przewodów trakcyjnych. Natomiast zespół trakcyjny Impuls II (typ 36Weh) „hybryda” dojeżdża do Świdnicy czy to linią przez Sobótkę, czy przez Jaworzynę jadąc do Bielawy. Raczej większym problemem jest brak wolnych rezerw taboru w Kolejach Dolnośląskich, które ostatnio uruchomiły nowe połączenia – jak sezonowy pociąg nad morze, czy obsługa reaktywowanej linii kolejowej ze Świdnicy do Jedliny-Zdroju i dalej do Głuszycy.
Nie jest natomiast wykluczone, że Bolko I Surowy pojawi się na przykład w Jaworzynie Śląskiej lub Świebodzicach, gdzie do jest trakcja.
Portretom eksponowanym na nowych pojazdach KD będzie towarzyszyć kod QR, odsyłający do źródeł informacji historycznych na temat postaci władców. Aby trafić na stronę z pakietem informacji i ciekawostek, wystarczy zeskanować kod przy pomocy smartfona. Poniżej prezentujemy listę wytypowanych władców i jednej władczyni na patronów taboru Kolei Dolnośląskich (opisy przy sylwetkach pochodzą ze strony Kolei Dolnośląskich).
Mieszko I – Pierwszy poświadczony źródłowo władcą Polski, sprawujący władzę od ok. 960 roku.
Bolesław II Śmiały – Kronikarz Gall Anonim opisał nadzwyczajną hojność króla.
Henryk I Brodaty – Był synem Bolesława I Wysokiego oraz wnukiem Władysława II Wygnańca.
Henryk IV Prawy – Był jedynym synem księcia wrocławskiego Henryka III Białego.
Władysław Łokietek – Był synem Kazimierza – księcia Kujaw, Sieradza i Łęczycy, a także wnukiem Konrada Mazowieckiego.
Jadwiga Andegaweńska – Jadwiga była trzecią córką króla Węgier i Polski Ludwika i jego żony Elżbiety Bośniaczki.
Kazimierz IV Jagiellończyk – Urodził się w Krakowie, jako najmłodszy z synów króla Władysława Jagiełły.
Zygmunt II August – Gdy miał 10 lat, 20 lutego 1530 roku w katedrze wawelskiej został koronowany vivente rege.
Jerzy Rudolf – Książę legnicko-brzeski Jerzy Rudolf urodził się 22 stycznia 1595 roku w Oławie.
Jerzy III Brzeski – Jerzy III urodził się na zamku w Brzegu jako najstarszy potomek księcia Jana Chrystiana.
Bolesław Chrobry – Z jego inicjatywy czeski biskup Wojciech podjął misję chrystianizacji pogańskich Prusów.
Bolesław III Krzywousty – Ustawą sukcesyjną zapewnił każdemu z synów dzielnicę.
Henryk II Pobożny – Książę Henryk II Pobożny urodził się między 1196 a 1207 rokiem, jako trzeci syn Henryka I.
Przemysł II – Przemysł II urodził się w Poznaniu 14 października 1257 roku, cztery miesiące po śmierci ojca.
Kazimierz III Wielki – Urodził się 30 kwietnia 1310 roku w kujawsko-pomorskim Kowalu jako syn Władysława Łokietka.
Władysław II Jagiełło – Jagiełło był spadkobiercą Olgierda, który pozostawił po sobie Wielkie Księstwo Litewskie.
Zygmunt I Stary – Zygmunt I Stary urodził się 1 stycznia 1467 roku i był synem Kazimierza IV Jagiellończyka
Stefan Batory – Po opuszczeniu przez Henryka Walezego Polski i jej tronu, w grudniu 1575 roku odbyła się druga elekcja.
Władysław IV – Był synem Zygmunta III Wazy i to właśnie po nim odziedziczył tron Polski.
Jan III Sobieski
Był synem kasztelana krakowskiego, wojewody bełskiego i ruskiego Jakuba Sobieskiego.
Jerzy IV Wilhelm – Książę Jerzy IV Wilhelm urodził się 29 września 1660 roku na zamku w Oławie.
Kazimierz I Odnowiciel – Kazimierz oprócz odbudowy terytorium swojego państwa zajął się wzmocnieniem władzy centralnej.
Kazimierz II Sprawiedliwy – Dorastał pod opieką starszych braci: Bolesława IV Kędzierzawego i Mieszka III Starego.
Bolko I Surowy – Bolko I Surowy był założycielem świdnicko-jaworsko-ziębickiej linii Piastów.
Wacław II – Wacław II urodził się 27 września 1271 roku w Pradze i był synem króla czeskiego Przemysła Ottokara II.
Ludwik Węgierski – Był synem Karola Roberta i Elżbiety Łokietkówny, córki króla Władysława I Łokietka.
Władysław III Warneńczyk – Był najstarszym synem sędziwego już króla Władysława II Jagiełły i Zofii Holszańskiej.
Fryderyk II Legnicki – W 1498 roku Fryderyk przejął wraz z bratem Jerzym I rządy w Legnicy i Brzegu.
Zygmunt III Waza – Jego rodzicami byli król Szwecji Jan III Waza i Katarzyna Jagiellonka.
Jan II Kazimierz – Jan II Kazimierz objął polski tron po śmierci swojego przyrodniego brata Władysława IV.
August II Mocny – Po śmierci Jana III Sobieskiego w wyniku elekcji jego następcą został Fryderyk August Wettin.
Cały projekt ma zostać zrealizowany w ciągu 1,5 roku, a sylwetki patronów będą umieszczane na pociągach chronologicznie. Na „Bolka I Surowego” musimy jeszcze trochę poczekać.
Andrzej Dobkiewicz (Fundacja IDEA)
7 LIKES
Skomentuj jako pierwszy!