Kontynuujemy nasz cykl artykułów o historii i ciekawostkach związanych z dawnymi gospodami w Strzegomiu. Przygotował je nasz nieoceniony współpracownik Marek Żubryd. Opracowane przez niego artykuły będziemy publikować na naszych łamach co jakiś czas. A niewielki przecież Strzegom miał się czym pochwalić. W sumie, na podstawie ogłoszeń prasowych zidentyfikowanych zostało aż 31 gospód! Poprzednie części opracowania – tutaj: Od karczmy do karczmy (1): Rynek, Od karczmy do karczmy (cz. 2): Świdnicka i Kasztelańska, Od karczmy do karczmy (cz. 3): Kościuszki i Wojska Polskiego, Od karczmy do karczmy (cz. 4): Św. Anny i Paderewskiego, Od karczmy do karczmy (cz. 5): Promenade, Od karczmy do karczmy (cz. 6): Badeanstalt.
Blauer Hecht- nr 2
Gospoda „Zum blauen Hecht“ (Pod błękitnym Szczupakiem) znajdowała się w Grabinie przy ul. Dolnej (Gräbenstraße Nr 2). Najstarsze ogłoszenie zamieszczone w prasie lokalnej pochodzi z 29 lipca 1833 roku i dotyczy zaproszenia na obchody urodzin króla Fryderyka Wilhelma III. Z ogłoszenie dowiadujemy się, ze właścicielem gospody był pan Claar i mieściła się ona przed Bramą Grabińską. Następne ogłoszenie pochodzi z lipca 1841 i popisane zostało przez panią Claar, która zapraszała na koncert w ogrodzie. Koncerty w plenerze były wizytówka gospody, jednak nie zawsze odbywały się w przyjemnej atmosferze. Jak zanotował to anonimowy przechodzień w czasie jednego z nich, ze pewna grupa, wydawałoby się ludzi wykształconych a mianowicie czeladników, zamiast słuchać koncertu siedząc na trawie, weszła na pobliski mur i słownie a nawet udając szczekania psa zaczepiała spacerujących promenadą przechodniów. Autor artykułu zagroził zadenuncjowaniem osoby, która zachowywała się najbardziej nieodpowiedzialnie na policję, jeśli jego zachowanie się powtórzy.
Wśród orkiestr występujących w ogrodzie gospody Pod błękitnym Szczupakiem” należy wymienić orkiestrę z Legnicy pod batutą Benjamina Bilse.
Gospoda posiadała salę do gry w kręgle i często zapraszano na Karfpen-Ausschieben czyli turnieje, w których główną wygrana były żywe karpie. Poza tym w gospodzie odbywały się zabawy taneczne. Odbywały się tam również pokazy teatralne, np. Teatrum Mundi lub teatru marionetkowego (Marionetten-Theater). Często organizowano amatorskie przedstawienia teatralne wykonywane przez członków towarzystw miejskich. Niekiedy w gospodzie występowali artyści z teatrów objazdowych, jak w grudniu 1898 roku, gdy przyjechała grupa teatralna z Poznania (Ensemble des Posener Sommertheaters), lub ze stycznia 1899 gdy występowali artyści z Berlina (Berliner Residenz-Ensebles).
W marcu 1899 roku miejscowy Klub Rowerowy (Radfahrer-Verein) zaprosił znakomitych rowerzystów: (Kunstmeisterfahrer ) Gustava Döring’a i A. Müller’a z Drezna.
Bierquelle
Gospoda i browar „Bierquelle“ mieściły się przy ulicy Dolnej, w pobliżu kamiennego mostu nad Strzegomką. Pierwsze zachowane ogłoszenie prasowe pochodzi z lutego 1867 roku i dotyczy zaproszenia na kolacje z kiełbasą. Oprócz kiełbas, w gospodzie podawano ryby i raki. Z piw oprócz Bokbier podawano również Märzenbier (piwo marcowe). W lipcu 1869 roku zapraszano na nowo otwartą łaźnię i jej poświęcenia oraz pokaz ćwiczeń pływackich. W gospodzie organizowano wiele koncertów abonamentowych, których wykonawcami były najczęściej orkiestry wojskowe, (np. Streich-Kapelle des Königl. Schlesischen Füsilier-regiments Nr. 38 unter Leitung des Misk-Direktors Herrn W. Böhling.) Występowali także artyści z Tyrolu czy orkiestra Towarzystwa Muzycznego z Karlowych Warów (grudzień 1879). W sali lub w ogrodzie gospody występowały również teatry objazdowe, jak w czerwcu 1880 roku. Bardzo często urządzano zabawy taneczne i święta piwne (Bock & Gambrinuss-Fest), po których gospodarza zapewniali dla gości odpowiednie śniadanie na kaca (ein gutes Kater-Frührstück ist bestens gesorgt). W gospodzie odbywały się pokazy pierwszym urządzeń wyświetlających obrazy tzw. Skioptikonów (1886). W 1893 roku właściciel gospody pan H. Kretschmer zaprosił na otwarcie nowo wybudowanej sceny teatralnej.
Grüner Baum
Gospody o nazwie „zum grünen Baum” (Pod zielonym drzewem znajdowały się dwie, jedna w Strzegomiu przy ulicy J. Dąbrowskiego a druga w Grabinie przy ul. Dolnej. Pierwsze ogłoszenie prasowe pochodzi z czerwca 1870 roku i dotyczy poświęcenia gospody i zabawy tanecznej. Gospoda była przede wszystkim lokalem tanecznym, ponieważ ogłoszenia o takiej treści dominują w prasie lokalnej. Ostatnie ogłoszenie opublikowano w styczniu 1878 roku.
Natomiast jeśli chodzi o gospodę o tej samej nazwie położoną w Grabinie to zachowało się tylko jedno ogłoszenie z kwietnia 1898 roku, w którym pan Josef Brückner zapraszał na młode piwo z browaru „Zur Sonne” (Pod Słońcem) w cenie 5 fenigów za litr.
Der goldene Stern – nr 8
Gospoda Pod złotą gwiazdą znajdowała się w Grabinie przy ulicy Dolnej nr 8. Pierwsze zachowane ogłoszenie pochodzi z czerwca 1874 roku, w którym właściciel pan Opitz zapraszał na pieczeń z cielęciny. Najwięcej jest ogłoszeń z zaproszeniami na kolację, a potrawy jakie oferowano to oprócz tradycyjnej kiełbasy, pieczonych gęsi i kaczek, podawano pieczona baraninę, cielęcinę, flaki. Organizowano również świniobicia i wówczas podawano gotowana wieprzowinę na śniadanie a pieczoną na kolację. Ostatnie ogłoszenie ukazało się 1 grudnia 1900 roku.
Kronprinz
Gospoda „Kronprinz” (U Następcy Tronu) mieściła się w Grabinie. Najstarsze zachowane ogłoszenie pochodzi z listopada 1868 roku i jej właściciel pan Geissler zapraszał na poświęcenie nowej gospody, co może świadczyć o tym, ze została ona niedawno wybudowana. Najwięcej ogłoszeń publikowanych w parsie lokalnej dotyczy zaproszeń na potańcówki. Organizowano w niej również inne tradycyjne uroczystości jak urodziny cesarza, kiermasze dożynkowe, rocznice ważnych bitew np. święto Sedanu.
W lutym 1872 roku swoja panoramę przedstawiającą obraz zatytułowany „Paris zur Zeit der Revolution im Jahre 1871 mit dem Brande der Tuillerien und des Louvre“ (Paryż w czasie rewolucji w 1871 roku z pożarem pałacu Tuillerie i Luwru) wystawił w tej gospodzie pan A. Rücker. W lutym 1881 roku swoje dzieło związane z mechanika zaprezentował mechanik A. Boxhammer, niestety w ogłoszeniu nie podano bliższych szczegółów dotyczących urządzenia.
Natomiast w listopadzie 1887 roku w gospodzie wystąpił teatr Variete z przedstawieniem gimnastycznym i pantomimą zatytułowaną „Die amerikanishce Barbierstube oder: der Barbier von Sevilla” ( Amerykańska godzina u golibrody albo Golibroda z Sevilli).
W lutym 1890 roku można było w gospodzie „Zum Kronprinzen” oglądać pokaz obrazów stereoskopowych zaprezentowanych przez „Große Stereoscop-Kunst-Gallerie” (Wielką Artystyczną Galerię Stereoskopową) pana H. Scholza.
W styczniu 1892 roku odbył się koncert wokalno-instrumentalny, w którym wystąpiła Lydia Thompson, grająca na harfie i cytrze.
W lipcu 1898 roku nowy właściciel pan Adam zapraszał na poświęcenie nowo wybudowanej sali i ogrodu oraz festyn ludowy, w czasie którego odbył się pokaz startu balonu na ogrzane powietrze oraz zawody w strzelaniu, w których główną nagrodą był budzik.
cdn.
Marek Żubryd
4 LIKES
Skomentuj jako pierwszy!