Unikalne fotografie

Ostatnio na jednym z portali aukcyjnych na licytację przez właściciela z Niemiec zostały wystawione cztery, unikatowe fotografie stereoskopowe z widokami Świdnicy, wykonane w latach 1884-1885.

Zdjęcia stereoskopowe były wykonywane od 1851 roku i były bardzo popularne aż do lat 30. XX wieku. Ich istota polegała na wykonaniu dwóch zdjęć obiektu z minimalnie zmienionego punktu widzenia. Patrzenie na takie zdjęcia – prawym okiem na fotografię wykonaną z prawego punktu widzenia i lewym okiem – z przeciwnego punktu, dawało złudzenie optyczne, że obserwowany obraz na kadrach był trójwymiarowy. Do oglądania zdjęć w technice stereoskopowej potrzebne były dwie oddzielne soczewki powiększające, które były umieszczone w przeglądarkach stereoskopowych. Ta sama zasada wykorzystywana była w popularnych także w Polsce od początku XX wieku tzw. fotoplastykonach, czyli automatach do prezentacji pojedynczych stereoskopowych w całych cyklach fotograficznych na jednym stanowisku wizualnym.

Wspomniane fotografie Świdnicy wykonano w latach 1884-1885 i przedstawiają one Rynek z fontanną Neptuna, ulicę Nauczycielską z synagogą i wieżą ciśnień jeszcze przed przebudową, fragment obecnego placu Grunwaldzkiego oraz ulicą Franciszkańską. Na odwrocie tej ostatniej fotografii znajduje się odręczna notatka. Z jej treści pośrednio wynika, że dotyczy uczniów najmłodszej klasy gimnazjum (tzw. sekstaner), a napisana została najprawdopodobniej przez nauczyciela tej szkoły, który być może zdjęcia te wysłał gdzieś do swojej rodziny w Niemczech. Treść owej zapiski brzmi:

To jest prawdziwa rzeźnia dla gołąbków, do której muszę chodzić dzień za dniem, wcześnie z rana o godzinie ósmej lub dziewiątej, aby zastraszać uczniów klasy seksty. 

Wszystkie cztery zdjęcia zostały zakupione przez anonimowego licytanta za łączną kwotę prawie 650 złotych, przy czym najdroższe – nieco ponad 255 złotych, było zdjęcie przedstawiające skrzyżowanie obecnej ulicy Nauczycielskiej i alei Niepodległości (255, 85 zł).

Fotografie te są prawdziwymi unikatami jeżeli chodzi o ikonografię Świdnicy. Wykonane zostały przez fotografa Roberta Halma z Hermsdorf (obecnie Sobięcin, dzielnica Wałbrzycha).

A.D. & S.N. Fundacja IDEA

16 LIKES