Podczas prac ziemnych w swoim ogrodzie Pan Marcin Liwo z Mokrzeszowa Górnego znalazł dwa ciekawe artefakty historyczne. O pierwszym pisaliśmy tutaj: Ciekawe znalezisko w Mokrzeszowie.
Drugim znaleziskiem z ogrodu Pana Marcina jest medal, wybity w Świebodzicach w 1898 roku i związany z jubileuszem gminy ewangelickiej w Świebodzicach i dawnym kościołem ewangelickim, obecnie pw. św. Piotra i św. Pawła.
Pierwszy zbór ewangelicki powstał w Świebodzicach w latach 1742-1743, po opanowaniu Śląska przez króla pruskiego Fryderyka Wielkiego. Dom modlitewny mieścił się wówczas w ratuszu, który spłonął w wielkim pożarze miasta w 1774 roku.
Jak pisze Rafał Wietrzyński w swojej książce Świebodzice. Miasto, ludzie, wydarzenia – Po tym tragicznym epizodzie mieszkańcy Świebodzic (oczywiście wyznania ewangelickiego) decydują się na budowę monumentalnego dzieła w południowo-zachodniej części starego miasta, ku chwale własnego wyznania. Projekt według, którego wzniesiono obecny kościół pw. św. Piotra i Pawła, zaprojektował inspektor budowlany z Wrocławia – Friedrich Christian Schultz, który był również autorem świebodzickiego ratusza, wzniesionego w latach 1779-1781. Muratorem budowli mianowano z kolei F. Schlossera, zaś pracami ciesielskimi przy wznoszeniu kościoła kierował Johann Joseph Gartner. Duże zasługi przy budowie położył także książę Hochberg z pobliskiego Książa, który decydował o formie i wystroju powstającej świątyni, jako główny fundator całego przedsięwzięcia. (…) Już w lipcu 1776 r. odbyło się uroczyste położenie i poświęcenie kamienia węgielnego. Obiekt ten budowano przez trzy lata (1776-1779), nadając mu modny wówczas styl klasycystyczny. W 1778 r. dokonano uroczystej konsekracji świątyni (26 lipca). Wydarzenie to upamiętnia niewielki witraż okienny z datą „1778”, umieszczony nad wejściem głównym do kościoła. Ostateczne prace budowlane zakończono uroczystym zawieszeniem 3 dzwonów na wieży kościelnej w 1781 r. (…) W XIX stuleciu kościół ten (wówczas ewangelicki) zaliczał się bez wątpienia do największych i najważniejszych budowli sakralnych w naszym mieście. Wyróżniał się on spośród innych miejscowych zabytków przede wszystkim swoją masywnością i wysoką na 68 metrów wieżą. Początkowo wieża kościoła miała tylko 38 metrów wysokości, ale w 1898 została nadbudowana o kolejne 30 metrów. 10 października tegoż roku na jej szczycie uroczyście założono metalową kulę oraz chorągiewkę.
I właśnie z tymi ostatnimi wydarzeniami oraz 150-leciem istnienia gminy ewangelickiej w Świebodzicach związany jest wspomniany medal. Wykonany z metalu ma średnicę 28 mm i grubość 2 mm. Na krawędzi widoczne są pozostałości metalowego zawiesia. Na awersie medalu ukazano górną część wieży kościoła ewangelickiego – zapewne tą nadbudowaną i oddaną do użytku w 1898 roku. W otoku znajduje się napis, niestety, wskutek starcia powierzchni dziś nie do odczytania. Świdnickiemu historykowi Sobiesławowi Nowotnemu ze Świdnickiego Portalu Historycznego udało się natomiast odczytać napis znajdujący się na rewersie medalu. W tłumaczeniu brzmi on: Wzniesiona 15.10.1898 wieża miejskiego kościoła farnego. W dniu uroczystości fundacyjnych.
Medal jest bardzo ciekawym znaleziskiem, bo do tej pory w literaturze przedmiotu nie znanym i nie opisanym szerzej. Nie wspominają o nim – jak również o uroczystościach z 10 października 1898 roku – między innymi Johann Friedrich Ernst Wurffel i Gustav Rieck w swojej kronice – Chronik der Stadt reiburg In Schlesien. Znalezisko stanowi więc cenne uzupełnienie naszej wiedzy o mieście.
Szkoda, że Świebodzice nie mają własnej izby historycznej, bo Pan Marcin zadeklarował, że chętnie oddałby do świebodzickiej placówki odnaleziony medal. Może w przyszłości będzie taka możliwość, o ile burmistrz a przede wszystkim świebodziccy radni, zechcą w końcu taką placówkę utworzyć w Świebodzicach.
Andrzej Dobkiewicz & Sobiesław Nowotny
13 LIKES
Skomentuj jako pierwszy!