Dzięki uprzejmości prof. dr. hab. Krzysztofa Kaczmarka z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, możemy czytelnikom Świdnickiego Portalu Historycznego zaprezentować dwie prace tego historyka, tematycznie związane ze Świdnicą, a konkretnie z nieistniejącym już klasztorem Dominikanów, który znajdował się niegdyś w miejscu, gdzie obecnie wznosi się gmach sądu i areszt śledczy.
Prof. dr hab. Krzysztof Kaczmarek jest historykiem i profesorem nauk humanistycznych. W 1993 roku obronił pracę doktorską Studia uniwersyteckie cystersów z ziem polskich w późnym średniowieczu, natomiast w 2006 roku habilitował się na podstawie pracy zatytułowanej Szkoły i studia polskich dominikanów w okresie średniowiecza. W 2020 roku postanowieniem Prezydenta RP, otrzymał tytuł naukowy profesora.
W kręgu jego zainteresowań pozostają dzieje średniowiecznej Polski, ze szczególnym uwzględnieniem historii kościoła, kultura intelektualna średniowiecza oraz dzieje polskiej prowincji dominikanów.
Obecnie jest pracownikiem naukowym na UAM w Poznaniu w Zakładzie Historii Średniowiecznej i członkiem komisji ds. studiów doktoranckich. Jest członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz Rady Naukowej Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie.
Prezentowane w formie PDF dwie prace profesora Kaczmarka dotyczą wybranych zagadnień z dziejów świdnickiego klasztoru dominikanów. O klasztorze tym pisaliśmy przy okazji odkrycia ludzkich szczątków na terenie obecnego aresztu śledczego (czytaj tutaj: Ludzkie szczątki w Areszcie Śledczym w Świdnicy). Przypomnijmy tylko, że klasztor dominikanów funkcjonował w tym miejscu od 1311 do 1810 roku. Pod koniec lat 70. XIX wieku budynki klasztorne zostały rozebrane, a w ich miejscu rozpoczęto w 1881 r. budowę więzienia, które praktycznie w niezmienionej architektonicznie formie przetrwało do chwili obecnej, pełniąc funkcję aresztu śledczego.
OKRĘG KLASZTORU DOMINIKANÓW W ŚWIDNICY W XVI WIEKU – STRESZCZENIE
Klasztor Dominikanów pw. Świętego Krzyża w Świdnicy powstał pod koniec XIII wieku. W okresie poprzedzającym reformację bracia działali aktywnie zarówno na terenie miasta, jak i w jego okolicy. Dokładny zasięg ich wpływów był dotąd nieznany; wiadomo było tylko, że w bezpośrednim sąsiedztwie klasztoru świdnickiego znajdowało się kilka innych domów zakonnych braci kaznodziejów (Wrocław, Brzeg, Ząbkowice, Legnica). Wypowiedzianą przed wielu laty przez Jerzego Kłoczowskiego opinię, iż nie da się wyznaczyć dokładnych granic okręgów klasztornych śląskich dominikanów, można zweryfikować dzięki informacjom z księgi rachunkowej konwentu w Świdnicy, która została założona w latach 30. XVI wieku przez jego ówczesnego przeora, brata Jerzego Leopoldiego. Do księgi tej został wpisany wykaz miejscowości, w których świdniccy dominikanie prowadzili kwestę, a także spis ośrodków, w których pod ich patronatem działały konfraternie różańcowe. Naniesienie na mapę tych miejscowości pozwoliło wyznaczyć granice okręgu klasztoru Krzyża Świętego. Terytorium tego okręgu było rozległe: na osi północ-południe jego średnica sięgała około 60 km, zaś na linii wschód-zachód przekraczała 70 km. Uwzględniając położenie klasztoru świdnickiego wobec innych fundacji dominikańskich na Śląsku oraz wyniki wcześniejszych badań nad okręgiem klasztoru Braci Kaznodziejów w Brzegu, można wyznaczyć dokładny zasięg okręgów klasztornych w Świdnicy, Ząbkowicach oraz Brzegu, a także przybliżony przebieg granic okręgów klasztorów z Wrocławia oraz Legnicy. Prezentowane w artykule wyniki badań mają istotne znaczenie dla studiów nad działalnością dominikanów z kontraty śląskiej u schyłku średniowiecza i pozwalają wyznaczyć granice duszpasterskiego oraz ekonomicznego oddziaływania poszczególnych konwentów. [fragment artykułu]
WYKAZY CZŁONKÓW BRACTWA RÓŻAŃCOWEGO PRZY KLASZTORZE DOMINIKANÓW W ŚWIDNICY Z XVI WIEKU – STRESZCZENIE
Artykuł dotyczy pochodzących z ok. 1530-1535 r. wykazów członków bractwa różańcowego, działającego pod patronatem klasztoru dominikanów w Świdnicy. Analiza zawartości tych rejestrów została uzupełniona edycją źródła zawartą w Aneksie. Wykazy te przynoszą istotne dane do badań nad działalnością duszpasterską świdnickiego konwentu oraz studiów nad antroponimią ludności zamieszkującej okolice Świdnicy w późnym średniowieczu. [fragment artykułu]
***
Serdecznie dziękujemy prof. dr. hab. Krzysztofowi Kaczmarkowi za udostępnienie czytelnikom ŚPH obu artykułów.
14 LIKES
Skomentuj jako pierwszy!